Geschiedenis
De geschiedenis van Toneelgroep WIK gaat terug naar 1922. In dat jaar richtte Antoon (Toos) Aker de vereniging op. De pastoor was toen van alle verenigingen "geestelijk adviseur" en die had bepaald dat gemengd toneel taboe was, dus werden de vrouwenrollen ook door heren vertolkt. Dat de pastoor ook het laatste woord had over de keuze van de stukken was toen vanzelfsprekend. Er is sinds die tijd een hoop veranderd.
Oprichter Antoon (Toos) Aker
Samen met Toos Aker speelden in die tijd o.a. Jan Hoogland, Ente Kappelhof en Piet Bosman. Riet Hoogland hoorde van haar vader Jan de volgende anekdote: In het stuk "Drie Koningen" troonde Ente Kappelhof op 'n zetel, getooid met een mooie hermelijnen mantel en prachtige geborduurde muilen. In het vuur van het spel verloor hij één van die muilen en ziedaar: er kwam een grote zwarte bestopte bouwerssok tevoorschijn, onder het gezegde "ziedaar uw koning".
​
In die beginjaren werden ook vaak passiespelen naar voren gebracht en dat speelde zich af in het "patronaatsgebouw". De zangvereniging bracht toentertijd ook regelmatig operettes. Een van de oudste foto's die wij hebben kunnen ontdekken betreft dan ook een opname van "De Boskat" met als dirigent dhr. Moeskops. Toentertijd werden er nog niet zoveel foto's gemaakt.
Operette "De Boskat", begin jaren vijftig.
V.l.n.r.: Lies Neefjes, Bets Smit, Jaap Sijm, Lia Schouten, Frieda Neefjes, Trees Molenaar, Cor Neefjes, Gert Korver en Rem Neefjes. Dirigent: dhr. Moeskops.
In latere jaren werden toneelvoorstellingen een vaste uitgaansavond in de winter. De boeren en tuinders hadden dan weinig te doen. Er werd in die jaren dan ook veelal op maandagavond gespeeld, want men had alle tijd om door te zakken.
​
De volgende foto is gemaakt tijdens de uitvoering van het stuk "Schipper van de Maartje Jacoba" in 1956. Zoals u ziet was het gehalte "Neefjes" bijzonder hoog; een zeer getalenteerde familie dus. Op de achterste rij geheel rechts staat Cor Neefjes-Spruit die jarenlang voorzitter is geweest. Secretaris was in die jaren Gert Korver en die hield in een groot boek met een prachtig handschrift de notulen van alle vergaderingen bij. Ook op de foto de heren Jaap Koopman en Henk Kappelhof die het jaar daarop als enigen geen rol kregen toebedeeld, wat Jaap heel logisch vond omdat de beste spelers altijd een jaartje rust moeten hebben.
"Schipper van de Maartje Jacoba", 1956.
Staand: Maarten v.d. Vlugt, Rem Neefjes, Cor Neefjes Czn., Jan Deen, Jaap Koopman, Gert Korver, Henk Kappelhof en Cor Neefjes Pzn.
Zittend: Frieda Neefjes Cd., Riet Hoogland, Gon Kappelhof, Frieda Neefjes Jd. en Simon Deen.
Uit de mond van Riet Hoogland tekenden wij nog wat herinneringen op over de stukken die in de jaren vijftig werden gespeeld. Dat waren o.a.:
​
"Blijde Dagen"
(indertijd gespeeld door beroeps)
Lies Neefjes als kloosterzuster en Trees Molenaar in de rol van Ellen Vogel. Trees had vreselijke plankenkoorts, maar eenmaal op het toneel niet te evenaren. Ook Jaap en Wim Hoogland speelden mee.
​
"Het Witte Paard"
Met Frieda Neefjes Cd. in een prachtige komische rol als waardin. Riet Hoogland speelde zelf ook mee. Het was haar eerste rol op het grote toneel.
​
"Jongens van de Koopvaardij"
Een stuk over de zeevaart met schitterende rollen van Jan en Clemens Deen als de vrolijke matrozen Toon en Wietje. De rol van kapitein werd vertolkt door Simon Deen. Gon Kappelhof speelde mee en natuurlijk Cor en Rem Neefjes en Riet Hoogland.
"De Rany Antwoordt Niet"
Een stuk vol intriges en spanning met o.a. Simon Deen en Gert Korver, welke laatste ook tot de betere spelers behoorde.
"Katrina de Hoogste Prijs"
Een hele leuke klucht, waarin Annie Neefjes voor het eerst meespeelde, Frieda had weer een glansrol.
"De Nieuwe Veearts"
In dit stuk speelde Riet haar laatste rol (1957), omdat ze ging verhuizen naar de Wogmeer. Daar heeft ze tot haar 65ste nog vele rollen gespeeld.
​
Tot zover Riet Hoogland, die natuurlijk zichzelf wegcijfert, maar die voor het toneel van Zwaagdijk van heel groot belang is geweest en zeker ook één van de meest talentvolle speelsters van onze vereniging genoemd mag worden. Haar nichtje Gea heeft het stokje overgenomen. Vanaf 1960 nam Wil Sijm de voorzittershamer over van Cor Neefjes, maar bleef Gert Korver nog jarenlang secretaris. Onderstaand een stukje uit de notulen van deze veelzijdige man, die prachtig toneel kon spelen en ook een heel fraai handschrift bleek te hebben.
Notulen 17 april 1961
Vergaderingen werden in die jaren altijd geopend met de "christelijke groet" en die luidde: "geloofd zij Jezus Christus" met als antwoord "in alle eeuwigheid amen". Aangezien Gert zich nogal eens ergerde aan het te laat arriveren van de voorzitter op een vergadering, begon zijn verslag regelmatig met de volgende woorden: "daar de voorzitter nog niet aanwezig is" of "de voorzitter is zoals gewoonlijk te laat" of "wij zijn alvast maar begonnen zonder de voorzitter". Hij had komisch talent.
​
Gert Korver is ruim vijftig jaar lid geweest en samen met Rem Neefjes-Schouten is dit binnen de vereniging uitbundig gevierd, compleet met receptie. Toen Gert aan het einde van zijn toneelcarrière werd verzocht om het secretariaat aan iemand anders over te dragen, werd hij daar niet vrolijk van en ontlokte hem dit de volgende uitspraak: "de secretaris wordt hier niet be- maar afgedankt". Zijn dochter Jozé is inmiddels ruim 50 jaar lid van onze vereniging en heeft het aangeboren talent van haar vader Gert. Zelfs zijn kleindochter Wendy heeft zich bij ons aangesloten en is tegenwoordig actief als regisseuse.
Uit de mond van Jozé tekenden wij een heel speciale herinnering op:
Op de dag dat mijn vader overleed, had ik 's avonds een première en dus stond ik op het podium. De maandag daarop sloeg ik de krant open, op de ene pagina stond mijn vaders overlijdensbericht en op de andere kant een foto van mij op het toneel. Dat is heel vreemd, maar mijn vader was een toneelspeler in hart en nieren. Toen hij ziek was zei hij altijd: "je gaat door hoor". Het stond voor mij dan ook buiten kijf dat ik zou spelen toen hij uiteindelijk overleed. En het is gek, maar die avond ging het fantastisch.
Zoals reeds gememoreerd was ook Rem Neefjes-Schouten een zeer prominent en gewaardeerd lid van onze vereniging. In 1984 nam hij tot onze spijt afscheid als speler, maar bleef uiteraard ere-lid. Deze bescheiden maar zeer aimabele man was een natuurtalent. Als hij het toneel betrad lag de hele zaal gelijk plat. Hij hoefde zijn mond nog niet open te doen, want alleen al zijn lichaamstaal en mimiek deden de mensen gieren van het lachen. Achter het toneel (kleedkamers bestonden in die tijd niet) zat hij heel rustig in een hoekje een sigaretje te roken en zo gauw hij opkwam onderging hij een metamorfose. Wij stonden steeds weer in verbazing en bewondering.
​
Zijn eigen kinderen hebben nooit de veel ambitie in die richting gehad, maar zijn helaas veel te vroeg overleden schoonzoon Jan Boon heeft vele jaren onze gelederen versterkt. Ook Jan bezat een groot komisch talent. Toneelspelers komen vaak uit dezelfde families, want ook Jan Boon zijn zoon Rem heeft zich tot ons grote genoegen bij ons gevoegd.
"Maaike", 1961.
V.l.n.r.: Gerrit Korver, Mart Koopman, Piet Steltenpool, Rem Neefjes, Tiny Sijm, Wil Sijm, Marian Korver, Jan Blom, Tiny Aker en Marian Mooij.
Regisseur: Piet Bakker. Souffleuse: Bets Bakker-Sijm,
Het zou natuurlijk veel te ver voeren om alle prominenten uit onze vereniging uitvoerig te belichten, hoewel zij dat allen verdienen. We maken echter nog een uitzondering voor Wil Sijm, die veertig jaar lang spelend lid en voorzitter is geweest. De grapjes die hiervoor via Gert Korver over zijn late komst of afwezigheid op een aantal vergaderingen zijn gemaakt, zal hij wel voor lief nemen. Prachtige rollen heeft hij gespeeld en als een rots in de branding zorgde hij altijd weer voor saamhorigheid en rust binnen de vereniging. Want toneelspelers zijn vaak een heethoofdig volkje, omdat emoties en stress binnen zo'n club een belangrijke rol spelen.
​
Zijn afscheidsrol heeft hij begin dit jaar gespeeld in het prachtige toneelstuk: "Dwaasheid heeft haar eigen recht". Ook uit zijn mond tekenden wij wat herinneringen op:
Een van mijn leukste rollen was in een klucht met als titel: "Oh, die sexy Josephine". Daar hebben we voor volle zalen enorm veel succes mee gehad. Een heel mooie serieuze rol was die van de molenaar in "Spel met een droom", een huwelijksdrama en niet te vergeten de heel aparte rol van George in "Alles voor de tuin".
Wil stopte op 61 jarige leeftijd omdat, zoals hij zelf zegt het leren wat zwaarder wordt en veel tijd
neemt. Hij werkt nog en heeft genoeg andere bezigheden. Een afscheid met weemoed volgens Wil. Zijn vrouw Ria was jarenlang onze souffleuse. Uit de foto blijkt dat zijn afscheid op grootse wijze luister is bijgezet.
Afscheid Wil Sijm, februari 2002.
Onderscheiding uitgereikt door burgemeester Van Wel.
V.l.n.r.: Wil Sijm, Bouke Laan, Rob Bats, Gerard Korver, Aafke Steltenpöhl-Dijkstra, Tiny Aker en burgemeester Van Wel.
Vele regisseurs hebben in de loop van de jaren geprobeerd ons de kunst van het toneelspelen bij te brengen. De liefde voor dit vrijwilligerswerk moet bij de betreffende personen groot geweest zijn,
want iedere debutant kan een regisseur tot wanhoop brengen. Cor Neefjes was waarschijnlijk de allereerste die onze toneelvereniging heeft begeleid. Ook was er regisseur Maarten van der Vlugt, hoofdonderwijzer uit Westwoud. Deze duizendpoot kwam op de motor in leren jas naar de repetities gesneld. Meestal was hij dan dezelfde avond al naar een vergadering van de Boerenleenbank geweest. Na afloop van de repetities mocht hij graag nog een potje met ons klaverjassen, dus werden de repetities in een zeer hoog tempo door hem afgehandeld. Bij de toenmalige herbergierster Trien Hooiveld (van Arie Vijn) bestelde hij dan menig jonkie en zijn kreet luidde dan ook steevast: "Trien er staat er nog eentje van me".
​
Daarna was er jarenlang Piet Bakker uit Andijk, met zijn vrouw Bets die souffleuse was. Hij werd opgevolgd door Simon Korver (broer van Gerrit), die jammer genoeg door zijn veel te vroege dood maar kort bij ons is geweest. De prachtige discussies tussen Simon en Gert zullen wij nooit vergeten. Deed Simon in de ogen van Gert de dingen niet goed dan betitelde hij hem als: "een hersenloze schildpad", hoe verzint een mens het. Intussen straalde hij van trots op zijn broertje die het toch maar geweldig voor elkaar kreeg.
Na Simon kwamen en gingen er diverse regisseurs, waarvan sommigen wel erg snel de handdoek in de ring gooiden, omdat ze waarschijnlijk helemaal gek werden van die eigenheimers uit Zwaagdijk.
Daarna heeft Gerard de Munnik de regie een flink aantal jaren voor zijn rekening genomen. Deze man uit het beroepstoneel, met veel ervaring in regie, heeft het niveau van het spel met enorme sprongen omhoog gebracht. Gerard paste uitstekend in de cultuur binnen onze vereniging, hij kent de Zwaagdijkers en bracht menig debutant de liefde voor het toneelspelen bij. Want de liefde voor het spel en het plezier tijdens de repetities stonden hoog in zijn vaandel.
"Daar Gaat de Bruid", 1989.
V.l.n.r.: Ellen Berkhout, Jan Boon, Wil Sijm, Andre Sjerps en Tiny Aker.
Werd vroeger door de spelers zelf (onder het slaken van vele vloeken) het decor opgebouwd,
tegenwoordig staat een complete technische staf klaar om dit geheel vrijwillig voor ons te verzorgen. Dick Splinter ontwierp en tekende jaren de decors. Bovendien verzorgde deze onmisbare man voor ons de programmaboekjes en dit alles geheel kosteloos. De tekeningen vonden vervolgens hun weg naar Gerard Korver, die zijn hele kerstvakantie voor ons opofferde om alles in elkaar te zetten. Een ongelooflijk ingenieus man, die voor alles een oplossing weet te verzinnen. De wensen en "eisen" van de regisseur grenzen soms aan het onmogelijke, maar Gerard weet raad. Bij het verven en behangen van dit alles werd ook regelmatig weer de hulp van Dick Splinter ingeroepen, die nooit iets weigerde.
Onze souffleuse is jarenlang Aafke Steltenpöhl geweest, een ondankbare taak die zij altijd met veel liefde uitvoerde. Verder zijn daar natuurlijk de mensen van de verloting met als toenmalig organisator de onmisbare Ria Haring, die vele uurtjes vrijwillig voor ons in touw is geweest.
Zoals u ziet komt er heel wat bij kijken voordat een voorstelling op de planken kan worden gezet.
Grimeuses, kapsters; het is door de jaren heen steeds professioneler geworden.
Al deze mensen zijn wij natuurlijk veel dank
verschuldigd omdat zij het mogelijk maken dat
wij onze hobby toneelspelen kunnen beoefenen.
Natuurlijk mogen wij de eigenaar van zaal "De Bak", Sam Wagemaker, niet vergeten, Als deze harde werker niet zoveel met ons op had, dan zou het plezier in onze hobby een flink stuk minder zijn. Wij mochten er op de gekste avonden repeteren. Hij timmerde en zaagde desnoods zelf mee aan het decor.
Groepsfoto i.v.m. 80-jarig bestaan, januari 2002.
Erepoort aangeboden door Sam Wagemaker.
Achterste rij v.l.n.r.: Sam Wagemaker, Teun Waegemakers, Gerard Korver, Wil Sijm, Gerard de Munnik, Dick Splinter, Rob Bats, Aafke Steltenpöhl-Dijkstra, Jozé Tensen-Korver, Sandra Ruiter-Sijm, Wendy Sinnige, Gea Ursem-Hoogland en Thea Jansen.
Midden v.l.n.r.: Ria Haring en Piet Bakker.
Voorste rij v.l.n.r.: Ans Bakker, Dion Bakker, Bouke laan, Gert-Jan Brugman en Tiny Aker.
Informatie over de laatste jaren volgt binnenkort...